Praca kierowcy jest specyficzna głównie ze względu na wymiar czasu tej pracy oraz fakt, iż nie każdego dnia możliwy jest powrót do domu — w przypadku kierowców w transporcie międzynarodowym długie przebywanie poza miejscem zamieszkania jest po prostu wpisane w charakterystykę tego zawodu.
Co składa się na czas pracy kierowcy?
Czas pracy kierowcy nie jest tożsamy z czasem samej jazdy. Nie tylko kierując pojazdem, pracownik wykonuje czynności związane z pracą — wliczają się w nią także wszelkie czynności związane z obsługą pojazdu, dokonywanie niezbędnych formalności, zabezpieczenie towaru, załadunek i rozładunek oraz oczekiwanie na nie.
Czas pracy kierowcy regulowany jest nie tylko przez odpowiednią ustawę, ale także przez Pakiet Mobilności, będący zbiorem przepisów unijnych aktów prawnych, wchodzących w życie w różnych terminach. Przepisy poszczególnych państw Unii Europejskiej w różny sposób regulują również możliwe formy odpoczynku kierowców samochodów ciężarowych i można by na ten temat długo rozprawiać, jednak w tym artykule chcemy się skupić nie na samym czasie pracy kierowcy, lecz na tym, jak wyglądają przerwy w tej pracy, podczas których kierowcy pozostają przecież poza domem.
Odpoczynek zawodowego kierowcy
Gdzie kierowcy śpią? Zazwyczaj w kabinie swojego pojazdu a kabiny te są coraz bardziej nowoczesne i komfortowe, wyposażone w klimatyzację, ogrzewanie oraz szereg udogodnień, dzięki którym kabina staje się miejscem, w którym można zjeść posiłek, korzystać z laptopa czy oglądać film. Kabina pojazdu staje się praktycznie drugim domem kierowcy. W LCL Spedition średni wiek pojazdów floty to 1,5 roku — również ze względu na możliwość zapewnienia pracownikom jak najwyższego standardu.
Miejsca postojowe dla kierowców
No dobrze, ale aby udać się na odpoczynek, w pierwszej kolejności należy znaleźć miejsce do tego wyznaczone i okazuje się to wcale nie łatwe zadanie, gdy kierowcy jeżdżą wzdłuż autostrady od jednego do drugiego przepełnionego parkingu.
Rodzaj miejsca postojowego w trakcie trasy pełni ogromną rolę nie tylko ze względu na komfort i bezpieczeństwo samego pracownika, lecz także ze względów prawnych oraz ochrony samego ładunku, który często bywa bardzo cenny. Dlatego już na etapie planowania trasy, powinno się uwzględnić postój w konkretnych lokalizacjach — choć i to nie daje nam pewności, iż na danym parkingu, po dotarciu do niego, będzie wolne miejsce, a wtedy należy jechać na kolejny… i być może jeszcze kolejny. Odpowiedni przystosowane parkingi to niestety wciąż „towar deficytowy”.
Parking dla pojazdów ciężarowych powinien dysponować szeregiem udogodnień, posiadać odpowiednie zaplecze sanitarne i telefoniczne. Często na jego terenie znajdują się sklepy oraz stacje benzynowe a teren jest monitorowany. Bywa również, iż w jego pobliżu ulokowany jest motel. Miejsce postojowe powinno być otoczone zielenią — roślinność zdecydowanie obniża temperaturę, zapewnia chłód oraz zwyczajnie poprawia jakość wypoczynku. Idealnie, jeśli przy parkingu znajduje się serwis oraz myjnia aut ciężarowych. W niektórych krajach UE postój poza takimi specjalnie przystosowanymi parkingami, jest karany mandatem.
Czy za pobyt na takim parkingu należy zapłacić?
Dostępne są zarówno darmowe, jak i płatne parkingi, z czego te pierwsze często są przeładowane, nie posiadają monitoringu, ich sanitariaty są zniszczone a nawierzchnia pochyła. Odpowiednie wypoziomowanie parkingu to kolejna ważna kwestia — auta mogą wtedy odbywać postój bez szkody dla ich elementów technicznych. Koszt płatnego postoju jest nie większy niż kilkanaście euro za dobę i zdecydowanie warto ponieść ten wydatek, by kierowca odbył komfortowy odpoczynek, a pojazd i towar były bezpieczne. Tyle, jeśli chodzi o same wytyczne oraz regulacje prawne.
Aktywności podejmowane przez kierowców w czasie wolnym
Czym kierowcy mogą się zająć na postoju, w jaki sposób urozmaicić czas? Nie ma co ukrywać, sporo osób wybiera opcję „laptop + piwo” w kabinie swojego pojazdu a raporty na temat stanu zdrowia zawodowych kierowców alarmują, że aż ⅔ z nich dotyczą problemy z nadwagą spowodowaną złym odżywianiem i brakiem aktywności fizycznej — w tym wypadku mamy już prostą drogę do zapracowania sobie na takie problemy jak cukrzyca, nadciśnienie, zwyrodnienia kręgosłupa czy zawał.
Równocześnie zaobserwować możemy nowy trend, zwłaszcza wśród młodych kierowców, przywykłych do regularnej aktywności fizycznej, z której nie chcą rezygnować tylko dlatego, iż w trasie nie posiadają stałego i łatwego dostępu do siłowni.
Trening na parkingu
Jeszcze kilka lat temu widok kierowcy robiącego trening na parkingu pomiędzy naczepami pojazdów, był czymś egzotycznym, budzącym ogólną wesołość wśród pozostałych. Dziś nikogo nie dziwi fakt, iż w trasę zabiera się hantle, ławeczki i sztangę. Dla chcącego nic trudnego? Nie do końca, ponieważ kwestia zadbania o siebie zawsze jest czymś trudnym, zwłaszcza na początkowych etapach zmiany nawyków — jednak równocześnie okazuje się, że nie ma rzeczy niemożliwych, przy odpowiedniej motywacji i przygotowaniu.
Zadbanie o aktywność w trasie nie zawsze oznacza konieczność robienia treningu siłowego z użyciem sprzętu. Przy parkingach często usytuowane są wyjścia prowadzące do sąsiednich miasteczek czy wiosek, gdzie można się przespacerować, przebiec bądź przejechać rowerem. To zawsze lepszy wybór niż ciąg odcinków serialu zagryzanych chipsami.
Stowarzyszenia i fundacje dedykowane kierowcom
Kierowcy stanowią liczną grupę zawodową, a stan ich zdrowia wzięły już pod lupę odpowiednie jednostki administracyjne. Powstają stowarzyszenia i fundacje dedykowane kierowcom, skupione wokół zagadnień ich kondycji oraz bezpieczeństwa, promujące zdrowy styl życia. Jedna z takich organizacji — Truckers Life Foundation — ma na swoim koncie wybudowanych 109 siłowni, usytuowanych na parkingach przy autostradach na terenie Polski, Niemiec, Czech i Litwy. Miejsca te są bezpłatnie dostępne dla wszystkich kierowców, tak więc zatrzymując się na parkingu z siłownią, należy nieźle się wysilić, by wymyślić wymówkę od aktywności fizycznej.
Wspomniana fundacja znana jest nie tylko dzięki budowie sieci siłowni. Jej działalność to również program HeroTrucker, mający na celu wyposażenie kierowców w umiejętność udzielania pierwszej pomocy, to kampania społeczna „Patrzę. Widzę?” uświadamiająca uczestników ruchu drogowego oraz pieszych, jakie pole widzenia posiada kierowca ciężarówki, to akcja „Weź się na warsztat” zachęcająca do regularnych badań lekarskich. To również cała społeczność internetowa kierowców motywujących do treningów i zdrowego odżywiania, poprzez pokazywanie własnych pomysłów na spędzenie przerwy postojowej aktywnie i wybór zdrowszych opcji żywieniowych.
Coroczna impreza Master Truck Show, czyli międzynarodowy zlot ciężarowych pojazdów tuningowanych to również okazja do promowania zdrowych nawyków oraz wykonania darmowych badań. Na zlotach tych podziwiać możemy nie tylko najpiękniejsze ciężarówki z niemal całej Europy, ale także wysportowanych kierowców uczestniczących w konkurencjach sportowych.
Oczywiście, nie chodzi o to, by każdy kierowca wyciskał 120 kg na klatę, kopał z półobrotu niczym Chuck Norris i odważał gramaturę posiłków. Jednak przykład wysportowanych kierowców pokazuje, że naprawdę da się zadbać o swoją formę, nawet większość czasu spędzając za kierownicą i nie wracając do domu na noce czy weekendy. Wykonując jakikolwiek zawód, zawsze należy zadbać o swoje zdrowie, by po prostu dłużej móc cieszyć się dobrej jakości życiem bez dolegliwości chorobowych i bólu. Zwłaszcza posiadając tak zwaną „siedzącą pracę”, musimy zwrócić szczególną uwagę na to, jak spędzamy czas wolny i jak komponujemy swoje posiłki. Każdy przyzna, że kratka na brzuchu jest więcej warta niż kratka piwa przed snem, jednak to tę drugą możemy nabyć bez wysiłku.
Warto jednak podjąć wysiłek zadbania o swoje zdrowie, zwłaszcza posiadając tak łatwy dostęp do wiedzy na temat jak się do tego zabrać wykonując pracę zawodowego kierowcy, mając swoich kolegów po fachu za przykład oraz dostęp do coraz lepszej infrastruktury na parkingach. Już sam wybór udania się na spacer w trakcie postoju zamiast spędzania czasu oglądając filmy w kabinie ciężarówki, jest w stanie sporo zmienić. Polecamy lekturę strony truckerslife.eu — być może jej treści zainspirują kilka osób do tego, by postawić ten najważniejszy, pierwszy krok ku zdrowszemu życiu.
